Das Kulturministerium treibt die Restaurierung und Förderung dreier frühchristlicher Denkmäler in der Region Analipsi (Maltezana) in Astypalaia voran.
Aktuell – Die Denkmäler, um die es in dem Projekt geht – die spätrömisch-frühbyzantinischen Thermen von Tallaras und die Basiliken von Kareklis und Agia Varvara – stammen aus der frühbyzantinischen Zeit (4.–7. Jahrhundert). Das Projekt mit einem Budget von 500.000 Euro wird aus Mitteln des Regionalen Operationellen Programms der Südlichen Ägäis (NSRF 2021–2027) und der Kleinen Inseln des Dodekanes finanziert und soll 2027 abgeschlossen sein.
Die Kulturministerin Lina Mendoni erklärte: „Die geografische Lage Astypalaias zwischen den Kykladen und dem Dodekanes sowie die natürlichen Buchten, die sicheres Anlegen ermöglichen, trugen maßgeblich dazu bei, dass die Insel bereits in der Antike zu einem bedeutenden Handelszentrum in der Ägäis wurde und insbesondere in der römischen und frühbyzantinischen Zeit eine Blütezeit erlebte. Die drei geförderten Denkmäler sind charakteristische Beispiele frühbyzantinischer Architektur auf der Insel. Die geplanten Arbeiten an den frühchristlichen Denkmälern in Maltezana – die bisher nicht die gebührende Pflege erhalten haben – sind für ihren Schutz und Erhalt unerlässlich. Gleichzeitig rücken die Restaurierung der Denkmäler und die Anlage von Zugangs- und Wanderwegen einen wichtigen, der Öffentlichkeit bisher unbekannten Teil der historischen und archäologischen Sehenswürdigkeiten der Insel in den Fokus. Das Projekt zur Restaurierung und Hervorhebung der frühchristlichen Denkmäler Astypalaias ist Teil der integrierten Rauminvestitionen der kleinen Inseln des Dodekanes und wird aus diesen Mitteln finanziert. An dieser Stelle möchte ich mich herzlich bedanken bei …“ Gouverneur der Südlichen Ägäis, Giorgos Hadjimarkos, für unsere stets hervorragende und effektive Zusammenarbeit.“
Badehaus von Tallaras
Die Thermen von Tallaras liegen nördlich des Hafens von Maltezana und wurden bei italienischen Ausgrabungen entdeckt. Erhalten sind die Fundamente einer Halle mit einem prächtigen Mosaikboden, der die Personifikation der Zeit, die Tierkreiszeichen, die Jahreszeiten und die Monate darstellt. Auch eine Feuerstelle, ein Brunnen, Wasserbecken und ein Badehaus sind erhalten. Die Arbeiten an den Thermen von Tallaras umfassen die Restaurierung und Verstärkung des Denkmalschutzes, die Anlage einer natürlichen Hecke, Ausgrabungsuntersuchungen vor dem Bau eines Entwässerungskanals sowie Maßnahmen zur Regenwasserableitung, um die archäologischen Überreste und die Mosaiken zu schützen. Informationstafeln für Menschen mit eingeschränkter Mobilität werden angebracht.
Basilika des Stuhls
Die Basilika von Kareklis liegt nordöstlich des Hafens, in unmittelbarer Nähe zum Meer. Sie ist dreischiffig und verfügt über eine Vorhalle. Aufgrund des abfallenden Geländes befinden sich die Schiffe auf unterschiedlichen Ebenen. Eine Mauer schützt das Monument vor Meereserosion. Die Arbeiten umfassen Ausgrabungen rund um das Monument zur Erforschung und Konservierung sowie die Reinigung und Gestaltung des Weges, der es mit dem Bisson-Denkmal verbindet. Geplant sind außerdem der Bau einer kleinen Mauer und einer Plattform für einen sicheren Zugang. Darüber hinaus sollen der Zaun erneuert, die Schutzmauern um das Monument verstärkt und instand gehalten, südlich der Basilika eine Plattform mit einer Steintreppe angelegt und Informations- und Wegweiser für Besucher angebracht werden.
Basilika der Heiligen Barbara
Die Basilika Agia Barbara liegt nördlich des Hafens von Maltezana auf felsigem Untergrund. Sie ist dreischiffig und verfügt über Mosaikböden in den drei Schiffen und im Narthex, Marmorschwellen, die Fundamente der Apsis des Altarraums sowie die Basen der einst die Schiffe trennenden Säulen. Ein Teil des Mittelschiffs wird vom Langhaus eingenommen, das der Heiligen Barbara geweiht ist. Die neuere Kapelle und das angrenzende Bauernhaus entstanden während der englischen Besatzung des Dodekanes. Der Zugang zur Basilika erfolgt über einen ansteigenden Pfad, der direkt an ihr endet. Zu den Maßnahmen zum Schutz, zur Aufwertung und zur Verschönerung des Denkmals und seiner Umgebung gehören der Austausch des provisorischen Eingangs an der Südseite durch ein neues Metalltor sowie die Rekonstruktion der Trockenmauern, wobei der Eingang durch ein traditionelles Holztor ersetzt wird. (opm)

Συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη παλαιοχριστιανικών μνημείων στην Αστυπάλαια
Στην αποκατάσταση και ανάδειξη τριών παλαιοχριστιανικών μνημείων στην ευρύτερη περιοχή της Ανάληψης (Μαλτεζάνας) στην Αστυπάλαια, προχωρά το Υπουργείο Πολιτισμού.
Τα μνημεία, στα οποία αφορά η μελέτη αποκατάστασης, διαμόρφωσης και ανάδειξης – υστερορωμαϊκός – πρωτοβυζαντινός Λουτρώνας του Ταλλαρά και οι βασιλικές του Καρέκλη και της Αγίας Βαρβάρας- ανήκουν στην πρωτοβυζαντινή περίοδο (4-7ος αιώνας). Το έργο, προϋπολογισμού 500.000 ευρώ, υλοποιείται με πόρους του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Νοτίου Αιγαίου- ΕΣΠΑ 2021-2027 και της ΟΧΕ Μικρών Νήσων Δωδεκανήσου, με χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης το 2027.
Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Η γεωγραφική θέση της Αστυπάλαιας, ανάμεσα στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, και οι φυσικοί όρμοι, για ασφαλή ελλιμενισμό, φαίνεται ότι συνέβαλαν καθοριστικά στην ανάδειξή της σε σημαντικό εμπορικό σταθμό στον αιγιακό χώρο, ήδη από την αρχαιότητα, γνωρίζοντας ιδιαίτερη ακμή στη ρωμαιοκρατία και στους πρωτοβυζαντινούς χρόνους. Τα τρία, υπό ανάδειξη, μνημεία αποτελούν χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά δείγματα της πρωτοβυζαντινής περιόδου, στο νησί. Οι προβλεπόμενες εργασίες στα παλαιοχριστιανικά μνημεία, στην Μαλτεζάνα -τα οποία δεν έχουν μέχρι σήμερα δεχθεί την αρμόζουσα μέριμνα- είναι απολύτως αναγκαίες για την προστασία και τη συντήρησή τους. Παράλληλα, η αποκατάσταση των μνημείων και η διαμόρφωση διαδρομών προσέγγισης και περιήγησης, αναδεικνύει ένα σημαντικό μέρος της ιστορικής και αρχαιολογικής φυσιογνωμίας του νησιού, άγνωστο στο ευρύ κοινό. Το έργο της αποκατάστασης και ανάδειξης των παλαιοχριστιανικών μνημείων της Αστυπάλαιας περιλαμβάνεται στην Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση των Μικρών Νησιών της Δωδεκανήσου, από την οποία και χρηματοδοτείται. Με αυτή την αφορμή, θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργο Χατζημάρκο για την πάντα εξαιρετική και αποτελεσματική συνεργασία μας».
Λουτρώνας του Ταλλαρά
Ο Λουτρώνας του Ταλλαρά βρίσκεται βόρεια του λιμανιού της Μαλτεζάνας και αποκαλύφθηκε σε ιταλική ανασκαφή. Σώζονται θεμέλια αίθουσας με εξαιρετικό ψηφιδωτό δάπεδο που απεικονίζει την προσωποποίηση του χρόνου, τα ζώδια, τις εποχές και τους μήνες. Διασώζονται, επίσης, εστία, φρέαρ, δεξαμενές και λουτήρας. Οι εργασίες στα Λουτρά του Ταλλαρά περιλαμβάνουν την αποκατάσταση και ενίσχυση της προστασίας του μνημείου, τη δημιουργία φυσικού φυτοφράκτη, ανασκαφική έρευνα πριν από την κατασκευή καναλιού αποστράγγισης, και έργα απορροής ομβρίων για την προστασία των αρχαιολογικών καταλοίπων και των ψηφιδωτών. Τοποθετούνται ενημερωτικές πινακίδες, προσβάσιμες και σε άτομα με κινητικές δυσκολίες.
Βασιλική του Καρέκλη
Η Βασιλική του Καρέκλη βρίσκεται βορειοανατολικά του λιμανιού, πολύ κοντά στη θάλασσα. Είναι τρίκλιτη με νάρθηκα. Τα κλίτη βρίσκονται σε διαφορετικά επίπεδα λόγω της κλίσης του εδάφους. Ένα τοιχίο προστατεύει το μνημείο από τη θαλάσσια διάβρωση. Οι εργασίες περιλαμβάνουν ανασκαφές γύρω από το μνημείο για την αποκάλυψη και τη συντήρησή του, καθώς και καθαρισμό και διαμόρφωση του μονοπατιού που τη συνδέει με το μνημείο του Bisson, με κατασκευή μικρού τοιχίου και πλατώματος για ασφαλή πρόσβαση. Προβλέπονται, επίσης, αντικατάσταση της περίφραξης, ενίσχυση και συντήρηση των προστατευτικών τοιχίων γύρω από το μνημείο, διαμόρφωση πλατώματος νότια της βασιλικής με λίθινη κλίμακα και τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων και σημάτων καθοδήγησης για τους επισκέπτες.
Βασιλική Αγίας Βαρβάρας
Η Βασιλική της Αγίας Βαρβάρας βρίσκεται βόρεια του λιμανιού της Μαλτεζάνας, και θεμελιώνεται σε βραχώδες έδαφος. Είναι τρίκλιτη με ψηφιδωτά δάπεδα στα τρία κλίτη και το νάρθηκα, μαρμάρινα κατώφλια, τα θεμέλια της αψίδας του ιερού και οι βάσεις των αρράβδωτων κιόνων που διαχώριζαν τα κλίτη του ναού. Τμήμα του κεντρικού κλίτους καταλαμβάνεται από ναῢδριο, αφιερωμένο στην Αγία Βαρβάρα. Το νεώτερο εκκλησάκι και η αγροικία που βρίσκεται σε επαφή με τη Βασιλική κτίστηκαν τη διάρκεια της αγγλικής κατοχής των Δωδεκανήσων. Η πρόσβαση στον χώρο γίνεται από ανηφορικό μονοπάτι που καταλήγει στον χώρο της Βασιλικής. Οι εργασίες για την προστασία, ανάδειξη και ευπρεπισμό του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου του περιλαμβάνουν την αντικατάσταση της πρόχειρης εισόδου στη νότια πλευρά με νέα μεταλλική πύλη, την ανακατασκευή των ξερολιθικών τοίχων με την είσοδο να αντικαθίσταται από ξύλινη παραδοσιακού τύπου.

