Das Filmfestival von Thessaloniki verlieh dem beliebten Filmemacher Giorgos Tsemberopoulos am Donnerstag, dem 6. November, im Olympion vor der Vorführung des Films „ Mein Feind“ den Ehren -Goldenen Alexander für sein Lebenswerk. Die Auszeichnung wurde von Regisseur und Drehbuchautor Denis Eliades, Drehbuchautorin und Vizepräsidentin des Festivalvorstands Katerina Bey sowie Drehbuchautor Yannis Tsiros überreicht.
Aktuell – Die 66. Ausgabe des Filmfestivals widmete George Tsemberopoulos eine große Hommage, im Rahmen derer all seine Spielfilme gezeigt wurden. Darüber hinaus hatte das Publikum die Gelegenheit, erstmals vier seltene und unbekannte Kurzfilme des großen Regisseurs zu sehen, die Ende der 1970er-Jahre in den USA während seiner Studienzeit am American Film Institute in Los Angeles entstanden waren. Gleichzeitig wurde auch der Film „ Black + White“ von Thanasis Rentzis und Nikos Zervos gezeigt, in dem George Tsemberopoulos die Hauptrolle spielte.
Der künstlerische Leiter des Festivals, Orestis Andreadakis, eröffnete die Veranstaltung: „Heute ehren wir einen der bedeutendsten Schöpfer des modernen griechischen Kinos, Giorgos Tsemberopoulos. Wir präsentieren alle sechs seiner Spielfilme, aber zum ersten Mal auch die vier Kurzfilme, die er während seines Studiums in Amerika drehte. Außerdem zeigten wir den einzigen Film, in dem er selbst mitwirkte: „ Black + White“ von Thanasis Rentzis und Nikos Zervos.“ Anschließend wandte er sich an Giorgos Tsemberopoulos: „Lieber Giorgos, das Kino, dem Sie fünfzig Jahre lang gedient haben, ist ein anthropozentrisches Kino. In jedem Ihrer Filme sehen wir ein Mosaik von Charakteren, aber gleichzeitig erleben wir den Wandel der griechischen Geschichte. Wie Konstantinos Tsoukalas schrieb: ‚Seine Geschichten schreiben ihre eigene kleine Geschichte, während die große Geschichte sie ironischerweise ignoriert‘“, so Andreadakis.
Unmittelbar danach fügte er hinzu: „Ihre Geschichten sind nicht einfach nur Filme, sondern tiefgründige und klare Schnitte, voller Humor, Wut und Feingefühl. Jede Ihrer Einstellungen birgt eine Wahrheit, eine Erinnerung und eine Verantwortung in sich. Man spürt den Puls unserer Zeit. Doch man entdeckt auch etwas Zeitloses: den ständigen Kampf, den wir führen, um inmitten des Lärms Mensch zu bleiben, den Sie, wie Sie mir sagten, überhaupt nicht mögen. Dieses Jahr zeigen wir auf dem Festival all Ihre Filme. Wir blicken nicht nur auf den Werdegang eines Künstlers zurück, sondern auf den eines Menschen, der sich nicht scheute, der Gesellschaft ins Gesicht zu sehen. Danke, George, für Ihre Bilder, Ihre Helden, aber auch für die Stille zwischen Worten und Bildern: Dort wohnt die Seele des Kinos.“
Anschließend betraten drei Mitarbeiter von Giorgos Tsemberopoulos die Bühne: Regisseur und Drehbuchautor Denis Eliades sowie die Autoren und Drehbuchautoren Katerina Bey und Yiannis Tsiros. Denis Eliades ergriff als Erster das Wort: „Giorgos und ich haben vor 25 Jahren gemeinsam ‚Die Hintertür‘ geschrieben. Es war eine wunderbare Zusammenarbeit. Jedes Mal, wenn ich einen seiner Filme sehe, sage ich ihm, leicht scherzhaft, dass er der letzte humanistische griechische Regisseur ist. Und ich möchte betonen, wie wichtig und unverzichtbar er für das griechische Kino ist. Giorgos interessiert sich nicht für übertriebene Regietricks und wollte nie klüger wirken als seine Helden. Er liebt sie aufrichtig, steht ihnen zur Seite und blickt ihnen tief in die Augen. Deshalb dokumentieren seine Filme nicht nur menschliche Emotionen, sondern vermitteln sie auch. Wir, die jüngeren Regisseure, sollten uns daher zweimal im Jahr einen Film von Giorgos ansehen, um wieder zu uns selbst zu finden. Raffinierte Tricks und stilisierte Einstellungen sind schön und gut, aber wenn ein Film kein Herz hat, ist er selten ein guter Film. Giorgos, wir danken dir von Herzen für alles“, sagte Denis Eliades.
Yannis Tsiros ergriff daraufhin das Wort: „Ich gestehe: Ich fühle mich in gewisser Weise schuldig, da ich das Drehbuch zu ‚ Mein Feind‘ geschrieben habe und Giorgos Tsemberopoulos im Grunde zu seinem ersten filmischen Mord verleitet habe. Das war nicht einfach. Giorgos versuchte eine Zeitlang, den Mord zu rationalisieren, bis er zu dem Schluss kam, dass Mord als Tat, ungeachtet der Motive, im Kern abscheulich und irrational bleibt. Wir verharrten jedoch nicht nur in diesem Stadium der Schuld. Wir verletzten auch ein moralisches Prinzip, das uns gebietet, nicht von dem zu profitieren, was jemand anderes verliert. Letztendlich haben wir aber die Oberhand behalten, denn mit diesem Film gewannen wir zahlreiche internationale Preise.“
Unmittelbar danach ergriff Katerina Bey das Wort: „Giorgos und ich kannten uns schon seit vielen Jahren, wir trafen uns oft, hatten aber nie zusammengearbeitet. Dionysis Samiotis arrangierte unser Treffen, als er beschloss, ‚I Exist‘ zu drehen . Dabei erlebte ich drei große Freuden. Die erste war die Nachricht, dass ich mit Giorgos Tsemberopoulos zusammenarbeiten würde. Das Schreiben des Drehbuchs war ein Prozess mit vielen Gesprächen und unerwarteten Wendungen, der sich aufgrund unserer beider Redseligkeit in die Länge zog. Die zweite Freude war der kometenhafte Erfolg unseres Films, der von fast einer Million Zuschauern in Griechenland und vielen Griechen im Ausland gesehen wurde. Wir sind dankbar für diesen Verlauf, der natürlich alles andere als selbstverständlich war. Die Präsentation einer Persönlichkeit wie Stelios Kazantzidis barg große Schwierigkeiten, aber ich denke, am Ende haben wir es geschafft.“ „Die dritte und letzte Freude liegt in der Erzählung und in der Auszeichnung von Giorgos Tsemberopoulos“, schloss Katerina Bey.
Im Anschluss daran wurde ein kurzes Video mit Szenen aus Filmen von Giorgos Tsemberopoulos gezeigt, kuratiert von Nikos Pastras.
An diesem Punkt überreichte Denis Eliades George Tsemberopoulos den Ehrenorden Goldener Alexander mit den Worten: „Ich gebe Ihnen, was Sie wahrlich verdienen“, und gab ihm anschließend das Wort. „Ich wusste nicht, wie meine Kollegen vor mir sprechen würden“, sagte George Tsemberopoulos zunächst. „Alles, was ich sagen wollte, ist bereits gesagt. In diesem Saal des Olympion, aber auch im alten Saal der Gesellschaft für Mazedonische Studien mit ihren großen Auditorien, bin ich nun schon seit fünfzig Jahren durch die Magie des Kinos um die Welt gereist. In Thessaloniki habe ich einige der wichtigsten und schönsten Momente meines Lebens verbracht und bin der Stadt zutiefst dankbar. Ich freue mich sehr, ihr und dem Festival selbst einige Jahre lang im Vorstand gedient zu haben. Es wäre falsch, nicht das zu teilen, was ich immer in mir trage: Meine ersten filmischen Vorbilder waren Sakis Maniatis und Giorgos Panousopoulos. Sie brauchten nicht viel: Indem sie immer die Kamera in der Hand hielten und ein kleines Zoomobjektiv benutzten, vollbrachten sie Wunder. Ich wäre nicht hier ohne die Menschen, die über mich geschrieben haben, die Drehbuchautoren meiner Filme: Denis Eliadis, Katerina Bey, Yannis Tsiros und Vassilis Alexakis“, betonte er.
Über sein Kino sagte er: „Es ist ein Kino, das stets versucht, aus der Gesellschaft zu schöpfen, es will in der Gesellschaft leben, deshalb braucht es das Theater und die Kommunikation. Aus diesem Grund kann ich den Goldenen Alexander als eine verdiente Auszeichnung für mein Lebenswerk betrachten. Vielen Dank!“, betonte George Tsemberopoulos.
Nach der Vorführung des Films „ Mein Feind“ folgte eine Fragerunde. Auf die Frage des Publikums, wie viele Nebendarsteller für den Film benötigt wurden, antwortete Produzentin Eleni Kossyfidou: „Ich erinnere mich nicht an die genauen Zahlen, ganz abgesehen von den vielen Mitwirkenden. Es gab zahlreiche Nebendarsteller, die für Georges Film engagiert wurden.“
Auf die Frage nach den größten Herausforderungen während der Dreharbeiten antwortete George Tsemberopoulos: „Wie Yannis Tsiros schon sagte, hatte ich Schwierigkeiten damit, einen Film über Mord zu drehen. Ich war sehr besorgt. Vom Drehbuch her akzeptierte ich es und verstand, was für einen Film ich machen würde. Praktisch gesehen waren die Kampfszenen schwierig für mich. Ich hatte so etwas noch nie zuvor gemacht. Ich wollte Realismus, aber ich hatte Angst, dass Manolis Mavromatakis sich verletzen könnte. Das hat mich am meisten belastet.“
Schauspieler Manolis Mavromatakis, Hauptdarsteller des Films „ Mein Feind“ , ergriff das Wort und erklärte: „Ich hatte große Angst, mich zu verletzen. In diesem Fall hätten die Dreharbeiten verschoben werden müssen. Außerdem hatte ich noch nie eine so große Rolle gespielt, und die zweimonatigen Dreharbeiten waren sehr stressig für mich. Später erfuhr ich, dass mich der Regieassistent Dimitris Pantelias Giorgos empfohlen hatte. Ich danke ihnen beiden sowie dem Festival, das Giorgos ausgezeichnet hat, denn wir entwickeln uns gemeinsam mit ihm weiter.“
Der Schauspieler George Gallos sagte daraufhin: „Die größte Schwierigkeit für mich bestand darin, dass ich keine ideologische oder ideologische Verbindung zu der Figur habe, die ich spiele. Meine Aufgabe ist es nicht, die Rollen zu untergraben, sondern die notwendigen Elemente zu finden, um sie zu unterstützen. Glücklicherweise ist uns das durch viele Proben gelungen.“
Auf die Frage, ob er die Handlungen seiner Figuren rechtfertige, antwortete George Tsemberopoulos: „Es geht darum, sie für sich selbst zu rechtfertigen. Ich habe diesen Film als Vater gedreht. Er wäre ein ganz anderer Film geworden, wenn ich nicht Vater geworden wäre. Meine Lieblingsszene ist die, in der der Held mit dem Rücken zur Wand seine schlafenden Lieben sieht. Jeder sieht es aus seiner eigenen Perspektive. Es gibt keine Antworten auf existenzielle Fragen. Jedes Mal, wenn ich den Film sehe, bin ich von der Musik berührt. Unser Komponist, Akis Daoutis, ist leider völlig unerwartet verstorben. Es ist ein großer Verlust für das griechische Kino. Er hatte sogar ein Lied für den Abspann geschrieben, das von Phoebus Delivorias gesungen werden sollte. Letztendlich hat es der Text nicht in den Film geschafft, weil er das Ende vorweggenommen hätte, und ich wollte nichts so Konkretes.“
Der Regisseur erklärte mit Blick auf den Castingprozess seiner Filme: „Durch Arbeit und Reibung findet man heraus, was die Schauspieler können. Die meisten kommen vom Theater und absolvieren dort ihre Vorbereitung. Laurence Olivier sagte einmal, ein Shakespeare-Monolog sei nichts im Vergleich zu der Schwierigkeit, zum Zeitungskiosk zu gehen, eine Zeitung zu kaufen und, ohne ein Wort zu sagen, dem Zuschauer zu vermitteln, dass man mit dem Zeitungsjungen befreundet ist. Das sind Kleinigkeiten, die vor Drehbeginn geklärt sein müssen.“ Giorgos Gallos fügte hinzu: „Wir haben während der Dreharbeiten viel gesprochen, vor allem über das, was nicht gesagt wird. Über das, was in den Pausen und der Stille geschieht.“
Auf die Frage, warum „Mein Feind“ sein Lieblingsfilm sei, antwortete der Regisseur: „Ich finde, er hat an den Kinokassen am schlechtesten abgeschnitten, da er mitten in der größten Krise lief. Ich würde mir wünschen, dass das Publikum ihn sieht. Trotzdem liebe ich alle meine Filme. Besonders nach dieser Ehrung liebe ich sie noch ein bisschen mehr.“ (opm)
Απονομή τιμητικού Χρυσού Αλέξανδρου στον Γιώργο Τσεμπερόπουλο
Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απένειμε τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο για το σύνολο της προσφοράς του στο σινεμά στον αγαπημένο δημιουργό Γιώργο Τσεμπερόπουλο, σε μια συγκινητική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου στο Ολύμπιον, πριν από την προβολή της ταινίας Ο Εχθρός Μου.
Τον Χρυσό Αλέξανδρο απένειμαν ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Ντένης Ηλιάδης, η σεναριογράφος και αντιπρόεδρος του ΔΣ του Φεστιβάλ Κατερίνα Μπέη και ο σεναριογράφος Γιάννης Τσίρος.
Η 66η διοργάνωση πραγματοποίησε μεγάλο αφιέρωμα στο έργο του Γιώργου Τσεμπερόπουλου, στο πλαίσιο του οποίου προβλήθηκαν όλες οι μεγάλου μήκους ταινίες του. Επιπλέον, το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει για πρώτη φορά τέσσερις σπάνιες και άγνωστες στο ευρύ κοινό μικρού μήκους ταινίες του σπουδαίου σκηνοθέτη, γυρισμένες στις ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του ’70, από τα φοιτητικά του χρόνια στο American Film Institute στο Λος Άντζελες. Παράλληλα, προβλήθηκε και η ταινία Μαύρο + Άσπρο των Θανάση Ρεντζή και Νίκου Ζερβού, με τον Γιώργο Τσεμπερόπουλο στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Τον λόγο πήρε αρχικά ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης: «Σήμερα τιμούμε έναν από τους σημαντικότερους δημιουργούς του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου, τον Γιώργο Τσεμπερόπουλο. Παρουσιάζουμε και τις έξι μεγάλου μήκους ταινίες του, αλλά για πρώτη φορά και τις τέσσερις μικρού μήκους που δημιούργησε όταν σπούδαζε στην Αμερική. Επιπλέον, προβάλαμε και τη μόνη ταινία στην οποία πρωταγωνίστησε ως ηθοποιός, το Μαύρο + Άσπρο των Θανάση Ρεντζή και Νίκου Ζερβού». Στη συνέχεια, απευθυνόμενος στον Γιώργο Τσεμπερόπουλο, είπε: «Αγαπητέ Γιώργο, το σινεμά που υπηρετείς εδώ και πενήντα χρόνια, είναι ένα σινεμά ανθρωποκεντρικό. Σε κάθε ταινία σου βλέπουμε ένα μωσαϊκό από χαρακτήρες, αλλά ταυτόχρονα παρακολουθούμε την ιστορία της Ελλάδας που αλλάζει. Όπως έγραψε και ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, “οι ιστορίες του γράφουν τη δική τους μικρή ιστορία, ενώ η μεγάλη ιστορία τούς κλείνει ειρωνικά το μάτι”» ανέφερε ο Ορέστης Ανδρεαδάκης.
Αμέσως μετά προσέθεσε: «Οι ιστορίες σου δεν είναι απλώς ταινίες, αλλά βαθιές και καθαρές τομές, με χιούμορ, θυμό και ευαισθησία. Κάθε πλάνο σου κουβαλάει μια αλήθεια, μια μνήμη και μια ευθύνη. Εκεί βρίσκει κανείς τον σφυγμό της εποχής μας. Αλλά ανακαλύπτει και κάτι πιο διαχρονικό: τη διαρκή μάχη που δίνουμε για να παραμείνουμε άνθρωποι μέσα στον θόρυβο, ο οποίος, όπως μου είπες, δεν σου αρέσει καθόλου. Φέτος στο Φεστιβάλ προβάλλουμε όλες τις ταινίες σου. Ξαναβλέπουμε όχι μόνο τη διαδρομή ενός δημιουργού, αλλά την πορεία ενός ανθρώπου που δεν φοβήθηκε να κοιτάξει την κοινωνία κατάματα. Σε ευχαριστούμε Γιώργο για τις εικόνες σου, τους ήρωες σου, αλλά και για τη σιωπή ανάμεσα στις λέξεις και τα πλάνα: εκεί που κατοικεί η ψυχή του σινεμά».
Στη συνέχεια ανέβηκαν στη σκηνή τρεις συνεργάτες του Γιώργου Τσεμπερόπουλου. Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Ντένης Ηλιάδης και οι συγγραφείς και σεναριογράφοι Κατερίνα Μπέη και Γιάννης Τσίρος. Πρώτος πήρε τον λόγο ο Ντένης Ηλιάδης: «Με τον Γιώργο γράψαμε μαζί πριν 25 χρόνια την Πίσω Πόρτα. Ήταν μια υπέροχη συνεργασία. Κάθε φορά που βλέπω μια ταινία του, του λέω ελαφρά αστειευόμενος πως είναι ο τελευταίος ουμανιστής Έλληνας σκηνοθέτης. Και θέλω να τονίσω πόσο σημαντικός και απαραίτητος είναι για το ελληνικό σινεμά. Τον Γιώργο δεν τον ενδιαφέρουν τα υπερβολικά σκηνοθετικά κόλπα, και δεν θέλησε ποτέ να φανεί πιο έξυπνος από τους ήρωές του. Τους αγαπάει πραγματικά, στέκεται δίπλα τους και κοιτά βαθιά μέσα στα μάτια τους. Γι’ αυτό και οι ταινίες του όχι μόνο καταγράφουν, αλλά και εκπέμπουν ένα πολύ αυθεντικό ανθρώπινο συναίσθημα. Έτσι, κι εμείς οι νεότεροι σκηνοθέτες, υποχρεωτικά δύο φορές τον χρόνο, πρέπει να βλέπουμε μια ταινία του Γιώργου για να βρίσκουμε ξανά το κέντρο μας. Καλά τα εξεζητημένα κόλπα και τα στυλιζαρισμένα πλάνα, αλλά αν μια ταινία δεν έχει καρδιά, τότε σπανίως είναι μια καλή ταινία. Γιώργο, σε ευχαριστούμε πάρα πολύ για όλα» δήλωσε ο Ντένης Ηλιάδης.
Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο Γιάννης Τσίρος: «Θα εξομολογηθώ το εξής: κατά κάποιο τρόπο νιώθω ένοχος, έχοντας γράψει το σενάριο της ταινίας Ο Εχθρός Μου, διότι ουσιαστικά παρέσυρα τον Γιώργο Τσεμπερόπουλο να διαπράξει τον πρώτο του κινηματογραφικό φόνο. Αυτό δεν ήταν εύκολο. Ο Γιώργος για κάποιο διάστημα προσπαθούσε να εκλογικεύσει τον φόνο, μέχρι που έφτασε στο συμπέρασμα πως ο φόνος ως πράξη, όποια κι αν είναι τα κίνητρά της, στην ουσία παραμένει ειδεχθής και παράλογη. Δεν μείναμε όμως μόνο σε αυτό το στάδιο ενοχής. Παραβιάσαμε και μια ηθική αρχή, η οποία μας προστάζει πως δεν πρέπει να επωφελούμαστε από αυτά που χάνει κάποιος άλλος. Στην ουσία όμως εμείς βγήκαμε κερδισμένοι, γιατί με αυτή την ταινία κερδίσαμε πολλά διεθνή βραβεία».
Αμέσως μετά, τον λόγο πήρε η Κατερίνα Μπέη: «Με τον Γιώργο γνωριζόμασταν πάρα πολλά χρόνια, κάναμε παρέα αλλά δεν είχαμε συνεργαστεί ποτέ. Το προξενιό μάς το έκανε ο Διονύσης Σαμιώτης όταν αποφάσισε να κάνει το Υπάρχω. Μέσα από αυτή τη διαδικασία ένιωσα τρεις μεγάλες χαρές. Η πρώτη ήρθε όταν άκουσα ότι θα συνεργαστώ με τον Γιώργο Τσεμπερόπουλο. Η συγγραφή αυτού του σεναρίου ήταν μια διαδικασία που είχε πολλή κουβέντα και πολλές ανατροπές, μια διαδικασία που παρατάθηκε λόγω της πολυλογίας και των δυο μας. Η δεύτερη χαρά ήταν η μετεωρική επιτυχία της ταινίας μας, την οποία είδαν σχεδόν ένα εκατομμύριο θεατές στην Ελλάδα και πολλοί Έλληνες στο εξωτερικό. Είμαστε ευγνώμονες για την πορεία της, η οποία φυσικά δεν ήταν και καθόλου αυτονόητη. Η παρουσίαση μιας προσωπικότητας όπως εκείνης του Στέλιου Καζαντζίδη έκρυβε μεγάλες δυσκολίες, αλλά τελικά θεωρώ ότι τα καταφέραμε. Η τρίτη και τελευταία χαρά κρύβεται στο αφηγηματικό παρόν και στη βράβευση του Γιώργου Τσεμπερόπουλου», ολοκλήρωσε η Κατερίνα Μπέη.
Ακολούθησε ένα σύντομο βίντεο με σκηνές από ταινίες του Γιώργου Τσεμπερόπουλου, σε εικαστική επιμέλεια του Νίκου Πάστρα.
Στο σημείο αυτό, ο Ντένης Ηλιάδης απένειμε τον τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο στον Γιώργο Τσεμπερόπουλο, αναφέροντας: «Σου δίνω αυτό που πραγματικά σου αξίζει», ενώ αμέσως μετά έδωσε τον λόγο στο τιμώμενο πρόσωπο. «Δεν ήξερα πως θα μιλούσαν οι συνεργάτες μου πριν από εμένα», δήλωσε αρχικά ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος. «Ό,τι είχα ετοιμάσει να πω, έχει ήδη ειπωθεί. Σε αυτήν εδώ την αίθουσα του Ολύμπιον, αλλά και στην παλιά αίθουσα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών με τα μεγάλα θεωρεία, πενήντα χρόνια τώρα ταξιδεύω σε ολόκληρο τον κόσμο μέσα από τη μαγεία του κινηματογράφου. Στην πόλη της Θεσσαλονίκης έχω περάσει ορισμένες από τις πιο σημαντικές και όμορφες στιγμές της ζωής μου και την ευχαριστώ πραγματικά. Χαίρομαι πολύ που την υπηρέτησα, όπως και το ίδιο το Φεστιβάλ μέσα από τον ρόλο μου στο Διοικητικό Συμβούλιο για κάποια χρόνια. Θα ήταν λάθος να μη μοιραστώ αυτό που κουβαλάω πάντα μέσα μου, ότι δηλαδή οι πρώτοι μου κινηματογραφικοί εραστές ήταν ο Σάκης Μανιάτης και ο Γιώργος Πανουσόπουλος. Δεν είχαν ανάγκη από πολλά: κρατώντας την κάμερα πάντα στο χέρι, και χρησιμοποιώντας έναν μικρό ζουμ φακό, μπορούσαν να κάνουν θαύματα. Δεν θα ήμουν εδώ αν δεν υπήρχαν οι άνθρωποι που έγραψαν για μένα, οι σεναριογράφοι των ταινιών μου: ο Ντένης Ηλιάδης, η Κατερίνα Μπέη, ο Γιάννης Τσίρος και ο Βασίλης Αλεξάκης» τόνισε.
Μιλώντας για το σινεμά του, ανέφερε: «Είναι ένα σινεμά που επιδιώκει πάντα να αντλεί από την κοινωνία, επιδιώκει να ζει μέσα στην κοινωνία, επομένως χρειάζεται την αίθουσα και την επικοινωνία. Για αυτόν τον λόγο, μπορώ να θεωρήσω τον Χρυσό Αλέξανδρο ως ένα ολόχρυσο lifetime achievement βραβείο κοινού. Σας ευχαριστώ πολύ!» επισήμανε ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος.
Μετά την προβολή της ταινίας Ο Εχθρός Μου ακολούθησε Q&A. Σε ερώτηση του κοινού για το πόσους βοηθητικούς ηθοποιούς χρειάστηκε η ταινία, η παραγωγός Ελένη Κοσσυφίδου είπε: «Δεν θυμάμαι ακριβώς τα νούμερα, χωρίς να έχω ξεχάσει βέβαια τους ανθρώπους που δούλεψαν. Υπήρχαν πολλοί βοηθητικοί ηθοποιοί που χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες της ταινίας του Γιώργου».
Σε ερώτηση για το ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις στη διάρκεια των γυρισμάτων, ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος μοιράστηκε: «Όπως είπε ο Γιάννης Τσίρος δυσκολεύτηκα με το γεγονός ότι θα έκανα μια ταινία με φόνο. Είχα μεγάλη ανησυχία. Το αποδέχτηκα σεναριακά και κατάλαβα τι ταινία θα έκανα. Στα πρακτικά ζητήματα, μου ήταν δύσκολες οι σκηνές πάλης. Δεν το είχα κάνει ποτέ ξανά. Ζητούσα ρεαλισμό, αλλά φοβόμουν μην τραυματιστεί ο Μανώλης Μαυροματάκης. Αυτό με άγχωσε πιο πολύ από όλα».
Παίρνοντας τον λόγο, ο ηθοποιός Μανώλης Μαυροματάκης, πρωταγωνιστής της ταινίας Ο Εχθρός Μου, σημείωσε: «Αγχωνόμουν πολύ μήπως τραυματιστώ. Σε μια τέτοια περίπτωση θα έπρεπε να καθυστερήσει και το γύρισμα. Επίσης, τόσο μεγάλο ρόλο δεν είχα παίξει ποτέ και με άγχωνε που έπρεπε να κάνω γυρίσματα επί δύο μήνες. Εκ των υστέρων έμαθα ότι ο βοηθός σκηνοθέτη, ο Δημήτρης Παντελιάς, με είχε προτείνει στον Γιώργο. Τους ευχαριστώ και τους δύο, όπως και το Φεστιβάλ που βράβευσε τον Γιώργο γιατί μαζί του μεγαλώνουμε και εμείς».
Στη συνέχεια, ο ηθοποιός Γιώργος Γάλλος ανέφερε: «Η μεγάλη δυσκολία ήταν για μένα πως δεν έχω καμία σχέση ιδεολογικά και ιδεοσυγκρασιακά με τον χαρακτήρα που υποδύομαι. Η δουλειά μου δεν είναι να υπονομεύω τους ρόλους, αλλά να βρω τα αναγκαία στοιχεία για να τους στηρίξω. Ευτυχώς τα καταφέραμε, μέσα από πολλές πρόβες».
Σε ερώτηση για το αν δικαιολογεί τις πράξεις των ηρώων του, ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος απάντησε: «Το θέμα είναι να τους δικαιολογήσεις μέσα σου. Αυτή την ταινία την έκανα ως πατέρας. Θα ήταν εντελώς άλλη ταινία αν δεν είχα γίνει πατέρας. Η αγαπημένη μου σκηνή είναι όταν ο ήρωας, κολλημένος με την πλάτη στον τοίχο, βλέπει τους δικούς του που κοιμούνται. Ο καθένας το βλέπει με τη δική του οπτική. Στα υπαρξιακά θέματα δεν υπάρχει απάντηση. Όποτε βλέπω την ταινία συγκλονίζομαι με τη μουσική. Ο συνθέτης μας, ο Άκης Δαούτης, δυστυχώς έφυγε από τη ζωή εντελώς ξαφνικά. Είναι μια μεγάλη απώλεια για τον ελληνικό κινηματογράφο. Είχε μάλιστα γράψει και ένα τραγούδι για τους τίτλους τέλους, το οποίο τραγούδησε ο Φοίβος Δεληβοριάς. Τελικά δεν μπήκε στην ταινία γιατί οι στίχοι εξηγούσαν το φινάλε και δεν ήθελα να υπάρχει κάτι τόσο συγκεκριμένο».
Αναφερόμενος στη διαδικασία του casting στις ταινίες του, ο σκηνοθέτης εξήγησε ότι «με τη δουλειά και την τριβή βρίσκεις και βγάζεις πράγματα από τον ηθοποιό. Οι περισσότεροι προέρχονται από το θέατρο και κάνουν την προεργασία τους. Ο Λόρενς Ολίβιε είχε πει ότι ένας μονόλογος του Σαίξπηρ δεν είναι τίποτα μπροστά στη δυσκολία που έχει να πας σε ένα περίπτερο, να πάρεις μια εφημερίδα και, χωρίς να πεις κουβέντα, να καταλάβει ο θεατής ότι με τον εφημεριδοπώλη είσαι φίλος. Πρόκειται για μικρά πράγματα δηλαδή, τα οποία πρέπει να λυθούν πριν αρχίσουν τα γυρίσματα». Ο Γιώργος Γάλλος συμπλήρωσε: «Συζητούσαμε πολύ στα γυρίσματα και κυρίως για τα όσα δεν ειπώνονται. Για το τι συμβαίνει μέσα στις σιωπές και τις παύσεις».
Ερωτηθείς γιατί Ο Εχθρός Μου είναι η αγαπημένη του ταινία, ο σκηνοθέτης απάντησε: «Θεωρώ ότι είναι η πιο αδικημένη στο box office, καθώς παίχτηκε μέσα στην πιο βαθιά κρίση. Θα ήθελα το κοινό να τη δει. Ωστόσο, τις αγαπάω όλες τις ταινίες μου. Ειδικά μετά από αυτό το αφιέρωμα, τις αγαπάω λίγο περισσότερο».