Das Restaurierungsprojekt des Tempels des Apollon Pythianus auf der antiken Akropolis von Rhodos (Monte Smith) wird derzeit von der zuständigen Direktion für die Restaurierung antiker Monumente des Kulturministeriums durchgeführt.
Aktuell – Ziel des Projekts ist es, das Monument zu restaurieren und zu verstärken sowie es vor dem Verfall durch starke Erosion und widrige klimatische Bedingungen zu schützen und zu bewahren. Nach dem Abriss des Monuments und der detaillierten Erfassung der vorhandenen und dekonstruierten Bauteile werden die authentischen antiken Bauteile getrennt und konserviert, während die verbleibenden Bauteile der modernen Restaurierungen entfernt werden. Im Rahmen der Eingriffe wird auch die Möglichkeit geprüft, Bauteile an ihrer richtigen Stelle wieder in das Monument zu integrieren und so Fehler aus früheren Restaurierungen in den 1930er und 1960er Jahren zu korrigieren.
Kulturministerin Lina Mendoni erklärte: „Das Heiligtum des Apollon Pythian war Teil des Komplexes der sakralen und öffentlichen Gebäude der Akropolis von Rhodos. Die ursprüngliche Phase des Denkmals geht auf das Ende des 4. oder den Beginn des 3. Jahrhunderts v. Chr. zurück. Das Denkmal wurde in der Antike zweimal rekonstruiert – nach dem Erdbeben von 226 v. Chr. und nach einem Brand Ende des 1. Jahrhunderts v. Chr. Seine heutige Form verdankt es der Restaurierung durch die Italiener unter Mario Paolini in den Jahren 1937–1938. Diese Eingriffe führten zu den Dimensionen und teilweise zur Monumentalität des Tempelgebäudes. Mit der heutigen Restaurierung werden ältere Fehler korrigiert, das empfindliche Material des Gebäudes geschützt, authentische Teile des in Griechenland einzigartigen Felsgesteins erhalten und die Wahrnehmung des Denkmals durch den Besucher verbessert. Mit dem Abschluss des Projekts werden nicht nur die archäologische Stätte, sondern auch die Architektur und Lesbarkeit des Denkmals bestmöglich hervorgehoben und der Besucherkomfort erhöht. Appell. Mit den geplanten Eingriffen erhält der Tempel des Apollon Pythius seine bedeutende Position in der historischen Erzählung der Akropolis von Rhodos zurück.“
Der Tempel befindet sich innerhalb der Akropolis von Rhodos. Der Standort des Monuments war bereits vor der italienischen Besatzung bekannt, doch erst Mitte der 1920er Jahre fanden umfangreiche Ausgrabungen statt, bei denen der Tempel vollständig freigelegt wurde. Damals wurde der größte Teil der archäologischen Stätte freigelegt und das Odeon, das Stadion und der Artemis-Tempel freigelegt. Der Apollontempel nahm vermutlich eine dominante Stellung in der antiken Stadt ein, am Osthang des Hügels Agios Stefanos oder Mount Smith. Den Ausgrabungsdaten zufolge war er der größte Tempel der antiken Stadt und übertraf an Größe die weiter nördlich gelegenen Tempel des Zeus Polieos und der Athena Polias sowie den angrenzenden Artemis-Tempel. Der Tempel blieb, zusammen mit fast allen Monumenten der Akropolis, wahrscheinlich bis in die frühchristliche Zeit erhalten. Seitdem wird angenommen, dass er durch Naturkatastrophen und Überfälle beschädigt oder, wie die meisten Monumente der Antike, zu Stein verarbeitet wurde.
Während des Zweiten Weltkriegs wurde das Denkmal durch die Platzierung von Maschinengewehren erheblich beschädigt. Die Arbeiten zur Wiederherstellung der Schäden wurden zwischen 1959 und 1960 vom Archäologischen Dienst durchgeführt. (opm)
Η αποκατάσταση του Ιερού του Πύθιου Απόλλωνος, στην ακρόπολη της Ρόδου
Σε εξέλιξη βρίσκεται το έργο της αποκατάστασης του Ναού του Πύθιου Απόλλωνος, στην αρχαία ακρόπολη, της Ρόδου (Μόντε Σμιθ) από την αρμόδια Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων, του Υπουργείου Πολιτισμού.
Το έργο αποσκοπεί στην αποκατάσταση και ενίσχυση του μνημείου, καθώς και στην προστασία και διάσωσή του από τη φθορά, λόγω της έντονης διάβρωσης και των δυσμενών κλιματικών συνθηκών. Μετά την αποδόμηση του μνημείου και τη λεπτομερή καταγραφή των κατακείμενων και των αποδομημένων μελών, τα αυθεντικά αρχαία δομικά μέλη του διαχωρίζονται και διατηρούνται, ενώ τα υπόλοιπα δομικά μέλη των σύγχρονων αναστηλώσεων, καθαιρούνται. Στο πλαίσιο των επεμβάσεων διερευνάται και η δυνατότητα επανένταξης μελών στο μνημείο, στην ορθή τους θέση, διορθώνοντας σφάλματα προηγούμενων αναστηλώσεων στις δεκαετίες 1930 και 1960.
Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Το Ιερό του Πύθιου Απόλλωνος ήταν ενταγμένο στο συγκρότημα των ιερών και δημοσίων κτηρίων της ακρόπολης της Ρόδου. Η αρχική φάση του μνημείου χρονολογείται στο τέλος του 4ου ή στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. Το μνημείο ανακατασκευάστηκε δύο φορές στην αρχαιότητα -μετά τον σεισμό του 226 π.Χ. και μετά από πυρκαγιά, στα τέλη του 1ου αιώνα π.Χ.. Η σημερινή του μορφή οφείλεται στην αναστήλωση των Ιταλών, υπό τον Mario Paolini, το 1937-1938. Οι επεμβάσεις αυτές απέδωσαν, ενδεικτικά, τις διαστάσεις και μερικώς το μνημειώδες του ναϊκού οικοδομήματος. Με τη σημερινή αποκατάσταση διορθώνονται παλαιότερα σφάλματα, προστατεύεται το ευαίσθητο υλικό του κτηρίου, διασώζονται αυθεντικά τμήματα του λαξευμένου βράχου, μοναδικά στον ελλαδικό χώρο, βελτιώνεται η πρόσληψη του μνημείου από τον επισκέπτη. Με την ολοκλήρωση του έργου αναδεικνύεται, με τον βέλτιστο τρόπο, όχι μόνον ο αρχαιολογικός χώρος αλλά και η αρχιτεκτονική και η αναγνωσιμότητα του μνημείου, ενισχύοντας την επισκεψιμότητά του. Με τις προβλεπόμενες επεμβάσεις, ο Ναός του Πύθιου Απόλλωνα ανακτά τη σημαίνουσα θέση του στην ιστορική αφήγηση της ακρόπολης της Ρόδου».
Ο ναός χωροθετείται εντός της ακρόπολης της Ρόδου. Η θέση του μνημείου ήταν γνωστή ήδη από την περίοδο προ της Ιταλοκρατίας, αλλά εκτεταμένες ανασκαφές διενεργήθηκαν, για πρώτη φορά στα μέσα της δεκαετίας του 1920, όταν αποκαλύφθηκε πλήρως ο ναός. Τότε ανασκάφηκε το μεγαλύτερο μέρος του αρχαιολογικού χώρου φέρνοντας στο φως το Ωδείο, το Στάδιο και τον ναό της Αρτέμιδος. Ο ναός του Απόλλωνος εκτιμάται πως είχε δεσπόζουσα θέση στην αρχαία πόλη, στην ανατολική κλιτύ του λόφου του Αγίου Στεφάνου ή αλλιώς Mount Smith. Σύμφωνα με τα ανασκαφικά δεδομένα ήταν ο μεγαλύτερος ναός της αρχαίας πόλης, ξεπερνώντας σε διαστάσεις το ναό του Διός Πολιέως και της Αθηνάς Πολιάδας που βρίσκονται βορειότερα, καθώς και του παρακείμενου ναού της Αρτέμιδας. Ο ναός μαζί με το σύνολο σχεδόν των μνημείων της ακρόπολης διατηρήθηκαν, πιθανώς, έως την παλαιοχριστιανική περίοδο. Έκτοτε θεωρείται ότι υπέστη φθορές από φυσικές καταστροφές και επιδρομές ή πως λιθολογήθηκε, όπως τα περισσότερα μνημεία της αρχαιότητας.
Κατά την διάρκεια του Β‘ Παγκοσμίου Πολέμου, το μνημείο υπέστη σημαντικές φθορές, καθώς στον χώρο είχαν τοποθετηθεί πολυβολεία. Οι εργασίες συμπλήρωσης και αποκατάστασης των φθορών πραγματοποιήθηκαν από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, κατά το διάστημα 1959-1960.